Zaai je eigen 1m2 vlas

Doe mee en doorloop het gehele proces van vlaszaadje tot linnen textiel op 1 vierkante meter in jouw eigen tuin.

Van maart tot oktober krijg je van ons maandelijks informatieve filmpjes in je mailbox over het proces en potentieel van vlas. In online webinars inspireren we je met verhalen van professionals over de hedendaagse vlasteelt, duurzaam design met linnen en erfgoedverhalen uit de sector. Je kan ook deelnemen aan onze hands-on verwerkingsdagen en workshops, terwijl je je ervaringen deelt met andere vlasliefhebbers. Of je kan mee op inspiratiereis langs hotspots van de vlassector: van het bloeiende vlasveld langs de zwingelarij tot in de weverij.

Het eindresultaat?

Veel nieuwe inzichten en een zelfgemaakt servet dat je meeneemt naar een gezamenlijke lunch aan het einde van het project. Het zelf verbouwen van vlas, het zien groeien van zaad tot vezel en uiteindelijk tot een weefsel, roept vanzelf vragen op over hoe we vandaag textiel maken en gebruiken. 1m2 vlas wil je zo inspireren om duurzamere keuzes te maken.

Aanmelden

Koop je starterskit voor 1m2 vlas via onze webshop, Dat kan tot en met 16 maart 2025. We sluiten dit jaar af bij maximaal 400 deelnemers.

In de deelnameprijs van 25 euro is inbegrepen:

Een zakje biologisch gecertifieerd vlaszaad voor vezelvlas, goed voor 1 vierkante meter.
Maandelijkse digitale nieuwsbrieven met tutorialvideo’s.
Deelname aan vlasverwerkingsdagen in Texture.
Toegang tot een online community waarin je met andere deelnemers ervaringen kan uitwisselen.
Deelname aan 3 online webinars, die verder duiken in het vlasverhaal, van erfgoed over landbouw tot design (data en inhoud volgt).
Deelname aan een afsluitende bijeenkomst in Texture museum, Kortrijk.

Voor de inspiratiereis, workshops spinnen en weven kan je later optioneel inschrijven en betalen.

Aanmelding enkel mogelijk in België. Registraties uit andere landen worden niet opgestuurd, noch terugbetaald.

Planning

Je ontvangt in april 2025 via de post een enveloppe met vlaszaadjes. Van maart tot november sturen we je een maandelijkse nieuwsbrief met instructies om te zaaien, oogsten en verwerken.

Stappen

Al zin om aan de slag te gaan?
Zo ziet het vlasjaar er uit:

Veldwerk: van vlaszaad tot plant

Vlas is een typisch gewas voor onze regio. Het wordt hier al eeuwenlang gekweekt en verwerkt. Meer dan 85% van alle vlas dat vandaag wereldwijd gekweekt wordt, groeit in België, Noord-Frankrijk en Nederland. Vlas wordt in onze regio rond de 100^e dag van het jaar gezaaid, tussen midden maart en eind april. Nog eens 100 dagen later wordt het al geoogst, meestal eind juli of begin augustus. Het groeit op die korte tijd uit tot een plant van zo’n 100 cm hoog. In juni bloeit het vlas prachtig blauwpaars. De vlasplanten worden daarna uitgetrokken, want de vezel loopt door tot in de wortel. Dat wordt slijten genoemd. Het vlas wordt meteen ook gerepeld: de zaadbolletjes worden van de stengel getrokken. Daarna wordt het vlas op het veld te roten gelegd. Zo weken de vezels los van de houterige kern. Afhankelijk van het weer duurt dit ongeveer een maand. Daarna wordt het vlas gebundeld en ingeschuurd in een droge ruimte.

Winterwerk: van plant tot vezel…

Om de vezels uit de plant te halen, wordt het gerote, droge vlas eerst gebrakeld: de stengels worden gebroken zodat de houtdeeltjes loskomen van de vezels. Bij het zwingelen worden de laatste houtdeeltjes van de vezel verwijderd. Als laatste wordt er gehekeld: de vezel wordt ‘gekamd’ tot er een mooie bundel vlas overblijft, die doet denken aan haar. Het bijzondere is dat bij de machinale verwerking precies dezelfde handelingen nodig zijn, waardoor je het proces echt kan doorgronden.

… en van vezel tot linnen

De bundels van het lange gehekelde vlas worden opgedraaid tot een zogenaamde vlaspop. Dit vlas wordt gesponnen tot een linnendraad. Hoe dunner de draad, hoe hoogwaardiger het linnengoed zal zijn. De minder lange vezels die na het hekelen overblijven noemen we klodden, deze worden ook tot vlaspoppen gemaakt maar worden gebruikt voor het meer alledaagse linnengoed. Uiteindelijk blijven er hele korte vezels over. Die worden gebruikt voor het maken van bijvoorbeeld touw en graanzakken, om papier van te scheppen of tot isolatiemateriaal te verwerken.

1m2 vlas is een initiatief van Texture, in samenwerking met Crafts Council Nederland en mede mogelijk gemaakt door Van de Bilt zaden en vlas B.V.

1m2 vlas startte in 2020 in Zweden (1kvm lin) en werd de voorbije jaren opgepikt door organisaties in verschillende Europese landen: volgend jaar kan je je eigen vlas kweken in België, maar ook in Nederland, Oostenrijk, Duitsland en Zwitserland!

Veelgestelde vragen

Kan ik ook vlas kweken in een plantenbak, in plaats van in volle grond?

Ja dat kan. Vlas is een plant die weinig eisen stelt en op veel plekken kan groeien. De plant maakt diepe wortels en heeft daarom voldoende aarde nodig. Gebruik dus wel een diepe pot of vierkantemeterbak, van minstens 60 cm diep. Vlas houdt van de afwisseling van zon en regen. Het houdt niet van teveel water. Potplanten zijn in warme periodes wel gevoelig voor droogte, dus geef je vlas dan zeker voldoende water!

Heb ik groene vingers nodig om deel te nemen?

Nee, vlas is een plant die weinig verzorging nodig heeft en op veel grondsoorten groeit. We begeleiden je met heldere tutorialfilmpjes doorheen alle stappen. Vanaf maart kan je met je vragen terecht in onze besloten Facebookgroep, om vragen en ervaringen uit te wisselen met andere deelnemers.

Ik wil graag meer dan 1 vierkante meter vlas kweken.

Je kan verschillende starterskits kopen, om je vlasveldje uit te breiden. Wil je graag professioneel aan de slag met vlas, dan is onze call voor Linen Stewards misschien iets voor jou.

Ik wil graag deelnemen met mijn school, welzijnsinstelling of organisatie.

Je kan ook als groep of organisatie het volledige proces van vlaszaadje tot textielvezel doorlopen met onze starterskit en tutorialfilmpjes. We werken dit jaar ook een educatief pakket uit, om in 2026 met je klas of school deel te nemen. De komende jaren werken we een aanbod uit voor welzijnsinstellingen. Schrijf je zeker in op onze nieuwsbrief om hierover op de hoogte te blijven!

Zal 1m2 vlas ook de volgende jaren opnieuw doorgaan?

Ja! Je kan ook de komende jaren (opnieuw of voor de eerste keer) deelnemen.

Ik zou graag deelnemen, maar woon niet in België.

Onze actie richt zich op deelnemers uit België, maar verschillende Europese landen bieden dit jaar de actie 1m2 vlas aan. In Nederland kan je deelnemen via 1m2 vlas – Crafts Council Nederland.

Ook in Oostenrijk, Duitsland en Zweden kan je deelnemen.

Kalender1m2 Vlas